دانلود نمودار ایکس مایندی حدیث شریف العلل الرضویه لتشریع الاحکام العبادیه

دانلود رساله ی شریف العلل الرضویه فی فهم کیفیة تشریع احکام العبادیة و نمودار ایکس مایند آن
بسم الله الرحمن الرحیم.
ارائه ی حکیمانه دین یکی از اصول ارائه مطلوب آن است و گاهی خود حضرات ائمه علیهم السلام تعلیل احکام را ابتدائا می فرمودند ضمن اینکه هیچ جا حضرات معصومین علیهم السلام سوال از علت تشریع را توبیخ نفرمودند و صرفا سوال و تفکر درباره فوق عرش را حد محدودیت فهم بشر عنوان فرمودند.

حضرت امام خامنه ای حفظه الله می فرمایند:

در موارد مدعاهاى دينى خود ما؛ چه در باب معارف، چه در باب احكام، تا آنجائى كه ممكن است، اينها را با استدلال بيان كنيم و دائماً نگوئيم تعبد، تعبد. تعبد درست است و لازم است؛ اما آن كسى كه شما نتوانستيد او را قانع كنيد به اينكه بايد متعبد باشد، نميشود كه از هدايت او دست كشيد؛ بايد استدلال داشته باشيد. امروز در بسيارى از مسائل شريعتِ ما، در مسائل فقهىِ ما، جاى اين استدلالها خالى است. ميتوان استدلالهاى توجيهىِ خيلى خوب فراهم كرد؛ مشكل هم نيست، اما كار لازم دارد؛ تلاش لازم دارد. روحانىِ امروز بايد خودش را به اين مطالب مجهز كند. (حوزه و روحانيت، ص ۱۲۵۷)

از بس روایاتی که به تعلیل های تشریعی و هستی شناختی و واژگانی و تاریخی می پردازند زیاد است که علل نویسی در رساله های حدیثی زمان خود حضرات معصومین علیهم السلام سابقه داشته است و نمونه ی آن همین کتاب علل جناب فضل بن شاذان نیشابوری رحمه الله است. کتاب العلل محاسن برقی نیز ۴۰ صفحه است که یکی از یازده کتابی است که محاسن از جمع آنها متشکل شده است. ایده ی تالیف علل الشرایع شیخ صدوق هم از این کتب علل قبلی گرفته شده است و ایده ی جدید نبود بلکه تنها جمع کامل تری بود.
حضرات معصومین علیهم السلام در کنار ارائه ی حکیمانه، ارائه ی مستند دین را هم به عنوان یکی دیگر از اصول ارائه ی مطلوب دین معرفی فرمودند. در روایات مکرری آمده است که حضرات به اصحاب می فرمایند وقتی مطلبی را به شما یاد می دهیم از ما سند قرآنی بخواهید و بگویید از کجای قرآن این مطلب را می گویید تا سند قرآنی بیاناتمان را هم به شما ارائه دهیم. (قال ابو جعفر عليه السلام‏: إذا حدّثتكم بشي‏ء فاسئلونى‏ عن كتاب الله ثم قال في حديثه: ان الله نهى عن القيل و القال و فساد المال و كثرة السؤال، فقالوا: يا ابن رسول الله و اين هذا من‏ كتاب‏ الله‏؟…) این باعث می شود که ذائقه ی مومنان به گونه ای قوی شود که تنها حرف مستند را بپذیرند و دشمن با سخنان نا مستند و شایعات دین مردم را تباه نسازد. متاسفانه امروزه بحث علل تشریع احکام در حوزه های علمیه مهجور است و عده ی از حوزویون به تبع اهل سنت و ائمه شان سوال از علل تشریع احکام را مهجور کرده اند و حال آنکه شیعه همواره داعیه دار تدین حکیمانه و حکمت مدار بوده است و هیچ جا عقلانیت با دین به این زیبایی جمع نشده است. بله حکمت های تشریع احکام بسیار بیش از آن چیزی است که در این رساله مطرح است و خود امام رضا علیه السلام نیز با تعبیر منها فلان و منها فلان به همین موضوع اشاره دارند ولی اصل ارائه ی حکیمانه ی دین مطلبی است که اصحاب ائمه علیهم السلام و فقهای بزرگ شیعه نیز به تبعیت از خود حضرات با نوشتن رساله های متعدد در علل تشریع احکام به آن اشاره نموده اند و چنین نیست که برخی فکر کنند که فقط یک رساله علل الشرایع توسط شیخ صدوق نوشته شده باشد و آن هم مطرود علمای شیعه بوده باشد کما اینکه برخی جهله ی از عالم نماها چنین ترویج می کنند. تعلیل های زیبای هستی شناسانه ی حضرات از کیفیت خلقت الهی نیز متاسفانه امروز در کنار تعلیل های زیبای دین شناسانه ی آنها مهجور است و باید نهضتی در احیای این احادیث ناب شکل داده شود ان شاء الله.

البته حضرت آیت الله جوادی آملی حفظه الله کتاب حکمت عبادات را سالهای اخیر تالیف فرمودند ولی با یک کتاب کار پیش نمی رود و نهضت علمی لازم است. در ادامه ۹۸ سوال زیبای فضل بن شاذان نیشابوری رحمه الله از امام رضا علیه السلام در ۷۳۷۶ کلمه تقدیم شما بزرگواران می شود. این رساله در عیون اخبار الرضا و بحار الانوار و علل الشرایع آمده است. امید است مسئله گوهایی که بعضا در رسانه ملی هم مسئله می گویند هم مستند و با ذکر آیه و حدیث مسئله بگویند و هم به حکمت های منصوص و حکمت های عقلائی و تجربی احتمالی متناسب به مذاق شریعت اشاره نمایند. نکته ی مهم دیگر در مورد این رساله فهم روش شناسی و قاعده شناسی تشریع احکام دینی است. متاسفانه برخی اصولیون در فضایی ذهنی و انتزاعی، بدون لحاظ روایات روش تشریع و حکمت های تشریع در این باره بحث کرده اند. و حال آنکه مبانی و اصولی که در تشریع احکام لحاظ شده است مانند قاعده اعم اغلب و قاعده تسهیل و قاعده ی اعذریت و قاعده ی اضعف المکلفین در این رساله ی شریفه و برخی از روایات دیگر به زیبایی تصریح و تبیین شده است. در پایان از استاد توسلی عزیز و بزرگوار که با تاکید ایشان این روایت بازخوانی شد و زمینه ی نموداری شدن آن فراهم شد تشکر ویژه دارم.
نکته ی پایانی این که منسجم بودن مباحث این رساله نشان می دهد که یا در چندین جلسه ی سلسله وار از حضرت رضا علیه السلام پرسیده و تدوین شده است و یا در یک جلسه این مهم انجام شده است و یا این که دغدغه ی مشخص و واحدی برای جناب فضل بوده است که در جلساتی متعدد حول یک محور مشخص، سوالات مطرح و پاسخها تدوین شده است.
لازم است اشاره شود که در چند سوال بین محتوای ارائه شده در این روایت با روایات هم موضوع دیگر اختلاف وجود دارد که لازم است با تدبر فقهی جهت اختلاف تعیین شده و بین روایات جمع فقهی انجام گیرد که خود شیخ صدوق رحمه الله نیز ذیل این چند سوال به این مطلب تصریح فرموده اند.
کسان اندکی هم که متاسفانه قدیما و اخیرا این روایت شریف را تضعیف نموده اند احتمالا ناشی از عدم انس کافی با روایات اهل بیت علیهم السلام یا عدم دقت و تدبر کافی در این روایت است وگرنه مضامین عالی این روایت بهترین شاهد برای صدق صدور آن است و غالب بزرگان از فقهای شیعه از جمله شیخ اعظم رحمه الله به این روایت شریف استناد نموده اند.

خوب است همه رساله های علل الشرایع و علل و حِکَم کیفیت خلق الهی در روایات و آیات استقصاء شود و در چهار دسته ای که گفته شد دسته بندی دقیقی از این روایات مظلوم و مهجور صورت گیرد.

روایات ناب

نام کتاب و مولف	سال وفات مولف	تعداد کلمه	Xmindایکس مایند	PDFنمودار	Oneوان نوت	Wordمتن	وضعیت متن
روایات حکمت های تشریع
العلل الرضویه لتشریع احکام العبادیه	۲۰۳	۷۳۷۶	دریافت	دریافت	دریافت	دریافت	پیش نمودار