بسم الله الرحمن الرحیم… یکی از مهمترین قرائنی که قضاوت افراد را درباره وقایع تغییر می دهد دانستن فضای پیرامونی وقایع است. بسیار شنیده اید که گاهی یک رفتار در یک نوع شرایط کاملا نمود منفی دارد ولی همین رفتار در شرایط دیگر و اوضاع تاریخی دیگری نمود کاملا مثبتی دارد و بلکه حتی انجام آن واجب می شود. مثلا اگر بدانید بسیاری رفتارها در شرایط قحطی یا طاعون و وبا بوده یا مثلا در حمله فلان قشون سفاک بوده قضاوتتان درباره رفتارها بسیار متفاوت خواهد شد و مثلا کاملا معقول می دانید که کسی در بیابان در شرایط اضطرار مجبور شده باشد و مارمولک خورده باشد.
علاوه بر ضرورت دانستن حاکمان و جو اقتصادی و بلایای فراگیر هر دوره لازم است فرهنگ علمی و گزاره های مشهور و غالب در دوره ها نیز دانسته شود. یکی از موارد که دانستن فضای فکری و فرهنگی زمانه خیلی به کار می آید در بحث تقیه است. به حدیث زیر توجه فرمایید:
عَنْ عُبَيْدِ بْنِ زُرَارَةَ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ علیه السلام قَالَ: مَا سَمِعْتَ مِنِّي يُشْبِهُ قَوْلَ النَّاسِ فِيهِ التَّقِيَّةُ وَ مَا سَمِعْتَ مِنِّي لَا يُشْبِهُ قَوْلَ النَّاسِ فَلَا تَقِيَّةَ فِيهِ.
تبعا کسی که بر اقوال زمانه اشراف نداشته باشد نمی تواند بفهمد چه روایاتی تقیه ای است. کما اینکه کسی که نداند در تورات و انجیل و تلمود چه آمده است نمی تواند بفهمد اسرائیلیات چیست .
مثلا کسی که بداند حضرت ابراهیم علیه السلام به مدت ۱۳ سال از بدو تولد به خاطر ظلم نمرود در غار تاریک زندگی فرموده اند به ایشان حق می دهد که با دیدن اولین ستاره و نور، بعد از خروج از غار این نور را نور پروردگار خود تشخیص داده باشند.
حضرت امام خامنه ای حفظه الله در کتاب انسان دویست و پنجاه ساله در حلقه سوم ص ۷۳۴ می فرمایند:
( متاسفانه سالشمار زندگی امام صادق علیه السلام مثل بقیه ی ائمه علیهم السلام در دست نیست. این یکی از همان نقاط تحقیقی است که باید نگاه کنید ببینید حضرت در حیره بود، در مدین بود، حضرت که در فلان شهر دیگر بود کِی بوده، چگونه بوده، در چه سالی بوده، از قرائن و تصادفات می شود اینها را پیدا کرد فهمید که در چه زمان هایی اتفاق افتاده و حضرت چند بار تبعید شده و کجاها تبعید شده و چقدر طول کشیده زمان تبعیدش. اینها را می شود در زندگی امام صادق و دیگر ائمه علیهم السلام پیدا کرد. )
یکی از کارهای روی زمین مانده ی پژوهشی تهیه سالشمار زندگی اهل بیت علیهم السلام و مکان یابی وجود مبارک ایشان در طول تاریخ زندگی این بزرگواران است. غربی ها در این کارها از ما جلوتر هستند و برای فلاسفه و سفاکان خود سالشمارهای دقیق تهیه می کنند ولی متاسفانه ما برای ائمه و انبیاء علیهم السلام هنوز این کار را انجام نداده ایم. چند سال پیش آقای عربی به اسم شوقی ابوخلیل اطلس های مکانی خوبی از انبیاء و صدر اسلام تهیه کرده بود ولی هر چند شروع خوبی بود بعدها پیگیری خوبی در مورد آن انجام نشد.
متاسفانه قبل از انقلاب و حتی اوایل بعد از انقلاب اگر کسی می خواست درباره اهل بیت علیهم السلام رمان بنویسد یا فیلم بسازد به نکات پژوهشی تاریخی دقت نمی کرد و کارها بیشتر به شعرسرایی و احساسی نویسی و پراکنده نویسی سپری می شد. الحمدلله اخیرا رمان های خوبی از زندگی اهل بیت علیهم السلام تدوین شده است و در حال تدوین است که به خط سیر تاریخی و استناد به متون اصیل توجه خوبی دارد.
یک وقتی ظاهرا حاج احمد آقا پسر حضرت امام به ایشان فرموده بود که چرا لحن شما در کشف الاسرار این قدر تند و شدید است و حضرت امام فرموده بودند شما آن شرایط سخت را نمی دانی چه بود وگرنه این حرف را نمی زدی. (متن دقیق این داستان را اینجا بخوانید)
الحمدلله فرصتی شد و توفیقی و سالشمار ولادت و امامت و شهادت ائمه معصومین علیهم السلام تهیه شده است. البته این تنها شروع کار است و باید در نسخه های بعدی علاوه بر افزودن مکان حضور معصومین علیهم السلام، وقایع و حوادث مهم و حاکمان مهم و علمای مهم و صحابی مهم حضرات به این نمودار اضافه گردد تا از تطبیق قرائن و مقایسه شرایط یافته های تاریخی نابی به دست آید.
با ذکر صلوات برای سلامتی امام عصر ارواحنا فداه و نایبشان امام خامنه ای حفظه الله و پایداری ملت بزرگ و انقلابی ایران در مسیر ظهور دانلود فرمایید.
برای نسخه بزرگ روی عکس کلیک فرمایید.
جهت استفاده و ارتقاء کار توسط رفقا برای دریافت فایل PSD روی پیوند زیر کلیک فرمایید:
در انتهای حلقه سوم کتاب انسان ۲۵۰ ساله که شکر خدا نسخه پی دی اف آن هم منتشر شده است علاوه بر یک سال شمار متنی نقشه های جالبی هم از اوضاع مکانی در زمان اهل بیت علیهم السلام تهیه و منتشر شده است که حتما ببینید : اینجا
در نرم افزار سیره معصومان نور هم گاهنامه ی سالشمار مانند خوبی کار شده است که آنلاین هم اینجا بازسازی شده است.
برای دیدن نمونه کارهای متنوع مسیحیان بر روی تاریخ انبیاء و پیاده سازی آن روی تایم لاین ها و سالشمار ها عبارت : timeline prophets را در گوگل بخش تصاویر جستجو بفرمایید. می تواند الهام بخش باشد.
برای دانشمندان تمدن اسلامی هم برادر مرتضی درزی اینجا یه سالشمار کار کرده است.
ممنون