دانلود پیش نویس نمودار ساختاریابی فرازمحور و فهرست موضوعی کل سوره های قرآن کریم

نسخه ی جدید این نمودارها به صورت صفحه بندی شده در سال ۱۴۰۲ اینجا منتشر گردید.

بسم الله الرحمن الرحیم. یکی از نکاتی که فوق العاده در تدبر و فهم قرآن کریم موضوعیت دارد فهم ساختار و هندسه ی سور و آیات کتاب الهی است. اصولا تا نگاه کلان به سوره و فرازهای قرآن به درستی شکل نگیرد فهم درستی از سوره و آیات شکل نخواهد گرفت. در تفاسیری که تاکنون نوشته شده است عموما نگاه ها جزء نگر و میکروسکوپیک است و از نگاه های کلان نگر و ماکروسکوپیک خبری نیست. البته شکر خدا اخیرا موضوع هندسه سور و تفسیر بنائی و ترابطی و ساختاری در حال رشد است. در ادامه تلاشی اولیه برای فهم ساختار و فهرست موضوعی صورت گرفته است که تقدیم اهل تحقیق و تدبر در کتاب شریف حضرت حق جل و علا می گردد. بدیهی است که چنین تلاشهایی صرفا یک تلاش غیر معصومانه برای ورود بهتر به ساحت فهم و تدبر در قرآن کریم بوده است و نسخه ی نهایی ساختار و سازمان آیات کتاب الهی بعد از عصر ظهور زیر نظر مبارک حضرت حجت ارواحنا فداه تنظیم خواهد شد ان شاء الله. عجل الله تعالی فرجه الشریف و سهل الله مخرجه و جعلنا من انصاره و اعوانه. فایلهای نمودار ساختاریابی قرآن کریم در پایان همین مطلب قابل دریافت و دانلود است.
پیش تر در مورد تلاشهای مشابه در کشف هندسه سور قرآن کریم مروری انجام شده بود که اینجا تقدیم شد.
امید است عزیزان اهل تحقیق در کتاب الهی نظرات اصلاحی و تصحیحی خود را نسبت به این ساختاریابی اولیه از ما دریغ نفرمایند و ان شاء الله در ثواب این حرکت مهم علمی شریک شوند.
نکته ی قابل ذکر آنکه کتاب الهی که معجزه ای فرابشری است در حیطه های مختلف دارای اعجاز است و کما اینکه در قرائتهای مختلف معانی زیبای مختلفی از خود ظاهر می سازد در ساختاریابی های مختلف نیز معانی قشنگ و بدیعی را ارائه می فرماید. کما اینکه در تفسیر بیان السعاده ذیل آیات اولیه ی سوره ی مبارکه ی بقره وجود سیزده میلیون و صد و بیست هزار و ششصد و هشت احتمال و در تفسیر المیزان ذیل آیه ی تطهیر حضرت سلیمان از کفر وجود یک میلیون و دویست و شصت هزار احتمال برای ساختارهای نحوی ادعا شده است. لذا نباید انتظار داشت که این کتاب تنها در یک ساختار فهم شود و ارائه ی یکی از ساختارها در این نمودارها به معنی نفی بقیه ی ساختارها نیست بلکه سعی شده است که متفق القول ترین و بسیط و ساده ترین ساختارها در این پژوهش ارائه گردد. امید است روز به روز نگاه ها به کتاب خدا بیش از آنکه صرفا نگاه به عنوان یک کتاب مقدس مبهم برای ثواب باشد نگاه به عنوان دقیق ترین متن علمی موجود در میان بشر باشد. و من اله التوفیق و علیه التکلان و هذا بضاعتنا المزجاة و لا خیر فی قراءة لا تدبّر فیه.
نکته ی دیگری که نباید از قلم بیفتد آن است که یکی از مهمترین و پربرکت ترین کاربردهای این نمودارها در حفظ قرآن کریم است. به کمک این نمودارها علاوه بر این که سرعت حفظ چند برابر می شود حافظ به هندسه ی سوره و نقشه ی کلی سوره نیز احاطه پیدا نموده و با فراموشی یک تک آیه یا پاره شدن زنجیره ی حفظ دچار اضطراب و سردرگمی نمی شود. حال آنکه در حفظ زنجیره ای و خطی، اگر یک جا زنجیره گسسته شود و خط منقطع شود حافظ دچار تشویش می شود و چون کسی که نخ تسبیحش پاره شده از ادامه باز می ماند. معمولا برای رفع این مشکل حفاظ کنونی از حفظ تصویری صفحات بهره می گیرند که هیچ برکت معنایی و مفهومی برای حافظ ندارد و باعث می شود نگاه حافظ به قرآن کریم یک نگاه خشک و عاری از مفاهیم و صرفا کتابی صفحه صفحه باشد زیرا او هندسه ی محتوایی را در سایه ی شماره صفحات ذبح نموده است و شماره صفحه را بر سازمان محتوایی سوره ها و ویژگی های معنایی آنها پیش انداخته است. مثلا می گویند این آیه بالای صفحه است یا این آیه پایین صفحه است یا این آیه صفحه سمت چپ است یا سمت راست است. مثل کسی که بچه هایش را بر اساس شماره متولد شدن حفظ نماید و هیچ توجه صفاتی و شخصیتی به بچه ها نداشته باشد که نوعی توهین به آنهاست.
در گذشته که قرآن کریم در عصر نبی اکرم و حضرت امیر علیهما السلام اعراب گذاری نشده بود یکی از برکات این بدون اعراب بودن آن بود که شخص باید دقت می کرد و از روی معنا اعراب را می فهمید و همین خود موجب تدبر می شد. گرچه بعدها به دلیل اجتهادهای بیجا و قرائتهای ناصحیح، برای حفظ کتاب الهی اعراب گذاری توسط شاگردان حضرت امیرالمومنین علیه السلام رواج یافت که در جای خود، کار به جا و قابل قبولی بود اما خوب است در دوره حاضر که با توجه به گسترش صنعت چاپ و فناوری های حفظ محتوا، خوف از دست رفتن قرائات اصیل از بین رفته است، قرآن های بی اعراب نیز برای اهل تدبر چاپ شود تا علاقه مندان با دقت و توجه به معنا قرآن را قرائت نمایند و از برکات تدبری که در حاشیه ی چنین قرائتی حاصل می شود نیز بی بهره نمانند.

دانلود نسخه ی وان نوت به تفکیک سوره ها اینجا

موضوع	فایل   xmind  یکپارچه	فایل PDF یکپارچه	فایل xmind صفحه بندی شده	فایل pdf صفحه بندی شده
سوره مبارکه حمد
	دریافت	دریافت
سوره مبارکه بقره
	در فایل سبع طوال	در فایل سبع طوال	دریافت	دریافت
سوره مبارکه آل عمران
	در فایل سبع طوال	در فایل سبع طوال	دریافت	دریافت
سور سبع طوال
	دریافت همراه pdf
سور مئین
	دریافت همراه pdf
سور مثانی
	دریافت همراه pdf
سور مفصلات
	دریافت

نکته ای درباره دسته بندی
در بین نقل ها و روایات تقسیم قرآن کریم (به جز سوره ی مبارکه حمد که فاتحه الکتاب است) به چهار بخش سور طوال و مئین و مثانی و مفصلات اختلاف وجود دارد. اما آنچه مسلم است این است که از سوره بقره تا انتهای توبه سور طوال و سوره های دارای قریب صد آیه مئین و سوره های با آیه های کوتاه کوتاه مفصلات هستند و سایر سور هم مثانی نامیده می شوند. بر همین اساس در این کار پژوهشی سوره ها به ترتیب مصحف کنونی قرار گرفته اند ولی در مواردی که احتمال داشته که سوره ای از مفصلات در میان مثانی یا از مثانی در میان مفصلات یا از مثانی و مفصلات در میان مئین قرار گرفته باشد به این مهم توجه داده شده است. به همراه این پژوهش فایل اکسل محاسبه میانگین طول آیات بر اساس تعداد کلمه نیز ارائه شده است که در یافتن مفصلات که طول آیه هایی بسیار کوتاه تر از سور دیگر دارند از آن استفاده شده است.

ان شاء الله پس از تثبیت استحکام ساختاری نمودارها می توان برای ارائه ی هنری آنها نیز تدابیری اندیشید تا تالیان کتاب الهی در یک مصحف هنری بر اساس ساختارهای ارائه شده بتوانند تلاوت تدبر محور و معنا محور را راحت تر تجربه نموده و نکات تدبری بیشتری استخراج نمایند.

یک نسخه ویدیویی اولیه از سوره مبارکه نازعات که بر اساس نمودار قدیمی در سال ۹۳ تولید شده بود:

نمودار آیه ی شریفه شهر رمضان الذی انزل فیه القرآن تهیه شده توسط برادران اهل سنت عرب زبان

نمودار تهیه شده از آیات شریفه سوره مبارکه نمل ا اله مع الله

نمودار تهیه شده از آیه ی شریفه سوره بقره لیس البر ان تولوا وجوهکم قبل المشرق و المغرب

نمودارهای ساختار قرآن تولید شده در گروه طلبگی تا اجتهاد

برای دیدن کارهای مشابه اینجا را هم ملاحظه فرمایید.